تقويت و استحكام استخوان‌ها، پيشگيري از پوكي استخوان، سلامت دندان‌ها و تنظيم فشار خون از خواص كشك است.
خواص كشك
كشك يكي از محصولات لبني تخميري است كه در بسياري از غذاهاي سنتي ايراني كاربرد دارد. اين ماده به عنوان طعم‌دهنده و گاهي مستقيما به عنوان غذا استفاده مي‌شود. در اين مطلب از مجله دلتا، مهمترين خواص كشك، ارزش غذايي، موارد احتياط و منع مصرف آن گردآوري شده است.
مزاج كشـك سرد و خشك است و بسياري از خواص خوردن شير و خواص ماست را در خود دارد. از آنجايي كه كشك محصول يك فرآيند تخميري است و در نتيجه تغليظ به دست مي‌آيد، فوايد بي‌نظير ديگري نيز دارد كه در ادامه به آن‌ها اشاره مي‌شود:
۱. تقويت و حفظ سلامت مغز
كشك يك غذاي تخمير شده محسوب مي‌شود و فوايد فراواني براي حفظ سلامت مغز دارد. پروبيوتيك‌هاي موجود در كشك، نقش مهمي را در حفظ تعادلي سالم بين مغز و روده ايفا مي‌كنند. مغز و روده از طريق غدد درون‌ريز HPA axis به يكدگير متصل هستند.
۲. تنظيم فشار خون
كشك سرشار از پتاسيم است و از اين رو تنظيم و كنترل فشار خون يكي از بارزترين خواص كشك است. پتاسيم موجود در كشك باعث تنظيم فشار خون مي‌شود. اين ماده به آرام شدن رگ‌هاي خوني و پيشگيري از انقباض آن‌ها كه يكي از دلايل افزايش فشار خون است، كمك مي‌كند. اين ماد معدني براي متعادل كردن اثرات منفي سديم در بدن نيز موثر است.
۳. كاهش وزن
كشك كالري كمي دارد و مصرف آن علاوه بر احساس سيري، به دليل داشتن مقدار كالري كم، به كاهش وزن سالم كمك مي‌كند.
۴. تقويت استخوان‌ها و دندان‌ها
كشك ماده غذايي سرشار از كلسيم و فسفر است و مصرف آن به تقويت استخوان‌ها و دندان‌ها كمك شاياني خواهد كرد. پيشگيري از پوكي استخوان، حفظ تراكم استخواني، پيشگيري از پوسيدگي دندان‌ها، كمك به استحكام استخواني و رشد بهتر كودكان و نوجوانان از خواص كشك است.
۵. خاصيت ضد پيري و افزايش طول عمر
كشك داراي مقادير فراوان ماده پيش‌ساز گلوتاتيون است. اين مواد به خوبي از دستگاه گوارش جذب مي شوند. گلوتاتيون با كنترل راديكال‌هاي آزاد، از بروز سرطان‌ها، تسريع شدن روند پيري و كاهش طول عمر پيشگيري مي‌كند.
۶. سلامت دستگاه گوارش
كشك حاوي اسيدهاي آلي فراوان است و به ضدعفوني كردن دستگاه هاضمه (معده، روده كوچك و روده بزرگ) كمك مي‌كند. البته از آنجايي كه كشك تا حدودي نفاخ است براي هضم راحت‌تر و اثربخشي بيشتر آن پيشنهاد مي‌شود. بنابراين كشك را مي‌توانيد همراه با نعناع خشك ميل كنيد.
ارزش غذايي كشك
كشك سرشار از پروتئين و كلسيم است و قادر است احتياجات بدن را از نظر مواد معدني موجود در شير تامين كند. اين مواد معدني شامل كلسيم، منيزيم، آهن، سديم و پتاسيم مي‌شود. تحقيقات نشان داده است كه كلسيم و فسفر موجود در كشك و نسبت مناسب اين دو ماده غذايي در تركيب كشك، براي پيشگيري از بروز پوكي استخوان بسيار موثر است. از نظر متخصصان تغذيه، مهمترين فوايد درماني و خواص كشك سلامت و استحكام استخوان‌ها، جلوگيري از ابتلا به اختلالات گوناگون عصبي، تنظيم هاضمه و پيشگيري از اسهال است.
مضرات كشك (موارد احتياطي و منع مصرف)
- كشك منبع خوب كلسيم است اما متاسفانه كشك‌هايي كه به صورت خشك در بازار عرضه مي‌شوند، مقدار زيادي نمك دارند كه جذب كلسيم را در سلول‌هاي بدن كاهش مي‌دهند.
- زياده‌روي در مصرف كشك باعث غلبه بلغم و نفخ مي‌شود، از اين رو افراط در مصرف آن براي افراد داراي مزاج بلغمي مضر است.
- مصرف كشك، براي افراد دچار انسداد مجاري، معده مرطوب، افراد مسن و داراي مزاج سرد و تر مضر است.
- كساني كه مبتلا به فشار خون بالا و چربي خون هستند، لازم است در مصرف كشك احتياط كنند.
- زياده‌روي در مصرف كشك باعث بروز برخي لك‌هاي پوستي خواهد شد.